เคยสงสัยไหมว่า ทำบัญชีไปเพื่ออะไร? แล้วจะมั่นใจได้อย่างไรว่าตัวเลขที่บันทึกไว้นั้นถูกต้องจริง? คำตอบอยู่ที่ “งบทดลอง” ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยตรวจสอบความถูกต้องของบัญชีทั้งหมด ก่อนจะนำไปจัดทำงบการเงิน งบทดลอง คือ บทความนี้จะช่วยคุณทำความเข้าใจงบทดลองอย่างถูกต้อง พร้อมตัวอย่างและประโยชน์ที่ไม่ควรมองข้าม
งบทดลอง คือ
งบทดลอง (Trial Balance) คือ รายงานทางบัญชีที่รวบรวมยอดคงเหลือของบัญชีทั้งหมดในระบบบัญชีของกิจการ ณ วันสื้นงวดบัญชี โดยจะมีทั้ง ยอดเดบิต (Dr.) และ ยอดเครดิต (Cr.) แสดงออกมาเพื่อใช้ตรวจสอบความถูกต้องของการบันทึกบัญชี
ส่วนประกอบของงบทดลอง
งบทดลองทั่วไปประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก:
- หมายเลขบัญชี – รหัสของแต่ละบัญชี
- ชื่อบัญชี – เช่น เงินสด, ลูกหนี้, เจ้าหนี้ ฯลฯ
- ยอดเดบิต – ยอดรวมฝั่งเดบิตของแต่ละบัญชี
- ยอดเครดิต – ยอดรวมฝั่งเครดิตของแต่ละบัญชี
ตัวอย่างงบทดลองตัวอย่างงบทดลอง: ธุรกิจขายสินค้าออนไลน์
จากตัวอย่างจะเห็นว่า งบทดลองช่วยตรวจสอบความถูกต้องเบื้องต้นของการบันทึกบัญชี โดย ยอดเดบิตและเครดิตจะต้องเท่ากัน เสมอ หากไม่สมดุล แสดงว่ามีข้อผิดพลาดในการบันทึกบัญชีที่ต้องตรวจสอบและแก้ไข
คำอธิบายเพิ่มเติม:
- บัญชีเงินสด / เงินฝากธนาคาร: ยอดที่ได้รับจากการขายออนไลน์ผ่านช่องทางต่าง ๆ
- ลูกหนี้การค้า: ค่าที่ลูกค้ายังไม่จ่าย (เช่น เก็บปลายทาง, โอนแล้วแต่ยังไม่เข้าบัญชี)
- สินค้าคงเหลือ: มูลค่าสินค้าที่เหลืออยู่ ณ วันที่ทำงบทดลอง
- รายได้จากการขาย: ยอดขายที่เกิดขึ้น
- ต้นทุนขาย: ต้นทุนของสินค้าที่ขายออกไป
- ค่าโฆษณา/ค่าธรรมเนียม: ค่าใช้จ่ายในการยิง ads, ค่าธรรมเนียม Shopee, Lazada, ค่าธรรมเนียมบัตรเครดิต ฯลฯ
วิธีการทำงบทดลอง
การจัดทำงบทดลองสามารถทำได้หลังจากบันทึกบัญชีทั่วไปเสร็จ โดยขั้นตอนมีดังนี้:
1.รวบรวมยอดคงเหลือของบัญชีแยกประเภททุกบัญชี
รวบรวมยอดคงเหลือของบัญชีแยกประเภททุกบัญชี โดยบัญชีแยกประเภท (General Ledger) คือแหล่งรวบรวมข้อมูลจากการบันทึกรายการประจำวันของกิจการ ไม่ว่าจะเป็นการซื้อสินค้า การขาย การรับเงิน หรือการจ่ายเงิน ซึ่งจะถูกบันทึกแยกตามประเภทของบัญชี และมีการคำนวณยอดคงเหลือไว้อย่างชัดเจนบัญชีแต่ละประเภทจะมียอดคงเหลืออยู่ในฝั่งเดบิตหรือเครดิต ขึ้นอยู่กับลักษณะของบัญชีนั้นๆ
2.นำยอดคงเหลือมาเรียงตามลำดับ
เมื่อทำการรวบรวมยอดคงเหลือจากบัญชีแยกประเภทเสร็จสิ้นแล้ว ขั้นตอนถัดไปคือการ นำยอดคงเหลือเหล่านี้มาเรียงตามลำดับ ในตารางงบทดลอง โดยการจัดเรียงข้อมูลในตารางงบทดลอง การจัดลำดับบัญชีในตารางจะต้องแยกตามประเภทของบัญชี เช่น สินทรัพย์ หนี้สิน ทุน รายได้ และค่าใช้จ่าย จากนั้นให้แสดงยอดคงเหลือในแต่ละบัญชี โดยระบุฝั่งเดบิตและเครดิตอย่างชัดเจน
3.รวมยอดฝั่งเดบิตและเครดิตเพื่อตรวจสอบความสมดุล
ในขั้นตอนสุดท้ายของการจัดทำงบทดลอง คือการ รวมยอดฝั่งเดบิตและเครดิต เพื่อทำการตรวจสอบ ความสมดุล ของบัญชี หากยอดรวมของฝั่งเดบิตและเครดิตตรงกัน แสดงว่าไม่มีข้อผิดพลาดในการบันทึกบัญชี หากยอดไม่สมดุล แสดงว่าอาจมีการบันทึกข้อมูลที่ผิดพลาด หรืออาจมีรายการที่ถูกลืมบันทึก ซึ่งต้องมีการตรวจสอบและปรับปรุงให้ถูกต้องก่อนที่จะสามารถจัดทำงบการเงินต่อไปได้ การตรวจสอบนี้มีความสำคัญเนื่องจากการที่ยอดทั้งสองฝั่งไม่สมดุลจะทำให้ไม่สามารถนำงบทดลองไปใช้ประโยชน์ได้
ประโยชน์ของงบทดลอง
ตรวจสอบความถูกต้องเบื้องต้นของบัญชี
- งบทดลองช่วยเช็กว่าการบันทึกรายการบัญชีถูกต้องหรือไม่ โดยดูจากการ สมดุลกันของยอดเดบิตและเครดิต
- หากยอดไม่เท่ากัน แสดงว่ามีข้อผิดพลาดในการบันทึก เช่น บันทึกยอดผิดฝั่ง หรือยอดไม่ครบ
ใช้เป็นฐานข้อมูลสำหรับจัดทำงบการเงิน
- งบทดลองคือขั้นตอนกลางก่อนจะจัดทำ งบกำไรขาดทุน, งบดุล และงบกระแสเงินสด
- เป็นจุดเริ่มต้นของการสรุปภาพรวมสถานะทางการเงินของธุรกิจ
ช่วยวิเคราะห์สถานะทางการเงิน
- จากงบทดลองสามารถเห็นได้ว่า ธุรกิจมีเงินสดเท่าไร, มีหนี้ค้างชำระเท่าไร, ต้นทุนสูงหรือไม่
- ทำให้ผู้บริหารสามารถตัดสินใจได้ดีขึ้น เช่น การวางแผนกระแสเงินสด, การควบคุมค่าใช้จ่าย
ใช้ในการตรวจสอบบัญชี
- นักบัญชีหรือนักตรวจสอบบัญชี (Auditor) จะใช้งบทดลองเพื่อตรวจสอบรายการต่าง ๆ ว่ามีความถูกต้องหรือไม่
- เป็นหลักฐานเบื้องต้นประกอบการตรวจสอบภาษี
สะดวกต่อการตรวจสอบย้อนหลัง
- งบทดลองที่ทำไว้อย่างสม่ำเสมอจะเป็นฐานข้อมูลสำหรับย้อนดูรายการย้อนหลังได้สะดวก
สรุป งบทดลอง คือ สำคัญอย่างไร
งบทดลองเป็นเหมือนเครื่องมือพื้นฐานที่ช่วยให้กิจการรู้สถานะทางการเงินเบื้องต้น และช่วยให้มั่นใจว่าการบันทึกบัญชีถูกต้อง หากคุณทำธุรกิจ ไม่ว่าจะขนาดเล็กหรือใหญ่ การมีงบทดลองที่ถูกต้องคือก้าวแรกของการบริหารงานอย่างมืออาชีพ
หากคุณต้องการผู้ช่วยทำบัญชีที่เชื่อถือได้ ตรวจสอบงบทดลองและจัดทำงบการเงินอย่างถูกต้อง ทีมงาน บริษัท นรินทร์ทอง จำกัด ทางเราให้บริการ รับทำบัญชี และจัดทำงบการเงิน โดยผู้เชี่ยวชาญทางด้านบัญชีและภาษี ด้วยประสบการณ์ที่ให้บริการมากกว่า 20 ปี โดยมีบริการให้คุณได้เลือกใช้อย่างหลากหลาย ทำให้ธุรกิจของคุณสามารถเติบโต และมีประสิทธิภาพในการก้าวหน้า ไม่ว่าจะเป็น
- การส่งภาษีอากร ทางเราสามารถยื่นภาษีให้ได้ โดยที่คุณไม่ต้องยุ่งยากกับการจัดเตรียมเอกสาร รวมไปถึงรับจัดทำรายงาน และให้คำปรึกษาทางด้านภาษี
- รับจดทะเบียนบริษัท เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือให้กับบริษัทของคุณ โดยไม่ต้องกังวลกับปัญหาที่จะเกิดขึ้นจากการจดทะเบียน เพราะเราสามารถช่วยคุณได้
- งานทางด้านการเงิน จะเป็นการดำเนินเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการยื่นแบบเงินเดือน และประกันสังคมของพนักงานที่ทำงานอยู่ภายในบริษัท
- ให้บริการรับทำบัญชี หากใครที่กำลังรู้สึกว่าการทำบัญชีนั้นเป็นเรื่องที่ยุ่งยาก และมีข้อผิดพลาดเกิดขึ้นมากมายภายในบริษัท ทางเราพร้อมที่จะดูแลคุณ
สำหรับใครที่ต้องการปรึกษาสามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่…
Facebook : NarinthongOfficial
E-mail : narinthong.ac@gmail.com
Line : @Narinthong
Tel : 081-627-6872 , 02-404-2339